คงไม่มีใครคาดคิดว่าโรคที่แมวเป็นนั้นสามารถแพร่มาสู่คนได้ใช่มั้ยครับ โรคนี้เสี่ยงกับหญิงมีครรภ์ เพราะเชื้อนี้จะทำให้เกิดการแทงค์ได้ แนะนำว่าบ้านไหนที่มีคนท้องอยู่และมีแมวเลี้ยงอยู่ในบ้านด้วยควรพาไปตรวจโรคนี้เพื่อป้องกัน
เรามาดูสาเหตุและการรักษาของโรคท็อกโซพลาสโมซิสกันครับ...
โรคท็อกโซพลาสโมซิสคืออะไร ?
มีสาเหตุจากอะไร โรคท็อกโซพลาสโมซิสเกิดจากการติดเชื้อโปรโตซัว Toxoplasma gondii ซึ่งมีวงจรชีวิตที่ซับซ้อนและพบได้ทั่วโลก
สัตว์ชนิดใดเป็นโรคท็อกโซพลาสโมซิสได้บ้าง ?
สัตว์หลายชนิดสามารถติดเชื้อนี้ได้แมวเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญในวงจรชีวิตของเชื้อ การติดเชื้อพบได้บ่อยใน แมว แกะ แพะ สุกร และอาจพบในสุนัขได้ด้วย ส่วนโคค่อนข้างทนต่อการติดเชื้อ
สัตว์ติดโรคท็อกโซพลาสโมซิสได้อย่างไร ?
สัตว์ที่ติดเชื้อจะปล่อยขับโอโอซีสต์หรือไข่ของเชื้อโปรโตซัวนี้ออกมาในอุจจาระ สัตว์ตัวอื่นจะกินโอโอซิสต์โดยบังเอิญ จากการเล็มหญ้า หรืออาจติดเชื้อโดยการกินสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กที่มีเชื้ออยู่ เช่น แมวกินหนู เชื้อสามารถ ติดต่อจากแม่สู่ลูกในระหว่างการตั้งท้องได้
โรคท็อกโซพลาสโมซิสมีผลต่อสัตว์อย่างไร ?
สัตว์ที่เป็นโรคท็อกโซพลาสโมซิสส่วนมากไม่แสดงอาการป่วย แต่จะพบโรคได้บ่อยและมีความรุนแรงใน สัตว์อายุน้อย เช่น ลูกสุนัขหรือลูกแมว อาการที่พบบ่อยที่สุดในสัตว์โตเต็มวัยโดยเฉพาะแกะ คือการแท้ง ในแมว อาจพบปอดอักเสบ หรือการเสียหายของระบบประสาทหรือตา สุนัขที่ติดเชื้ออาจแสดงอาการสมองอักเสบ เช่น ชัก คอตก สั่น หรืออัมพาต
คนติดโรคท็อกโซพลาสโมซิสได้หรือไม่ ?
คนสามารถติดโรคท็อกโซพลาสโมซิสได้จากการกินโอโอซีสต์ของเชื้อที่ปนอยู่ในผักดิบหรือเนื้อที่ปรุงไม่สุกและอาจ ติดเชื้อจากการสัมผัสอุจจาระของแมวที่ติดเชื้อ โดยทั่วไปไม่ค่อยพบโรคนี้ในคนที่มีสุขภาพดีผู้ที่มีความเสี่ยงต่อโรค สูงที่สุดคือ ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยโรคมะเร็ง ผู้ป่วยโรคเอดส์เด็กหรือหญิงมีครรภ์ โรคท็อกโซพลาสโมซิส (Toxoplasmosis) อาการอาจเริ่มต้นจากไม่รุนแรง คล้ายเป็นไข้หวัด ได้แก่ มีไข้ ปวดเมื่อยตามตัว ปวดศีรษะ เจ็บคอ และ อาจแสดงอาการรุนแรงได้ถ้าโปรโตซัวทำลายกล้ามเนื้อ ระบบประสาท หัวใจ ปอด หรือตา เชื้ออาจทำ ให้หญิงมีครรภ์ แท้ง และทำ ให้เด็กในครรภ์มีความผิดปกติแต่กำ เนิด ในผู้ป่วยโรคเอดส์อาจเกิดการติดเชื้อที่สมองและทำ ให้เสียชีวิตได้
ควรติดต่อใครเมื่อสงสัยว่าเกิดโรคท็อกโซพลาสโมซิส ?
กรณีสัตว์: แจ้งสัตวแพทย์
กรณีคน : พบแพทย์
จะป้องกันสัตว์จากโรคท็อกโซพลาสโมซิสได้อย่างไร ?
เลี้ยงแมวในบ้านเพื่อป้องกันการติดเชื้อหรือปล่อยโอโอซีสต์ออกสู่สิ่งแวดล้อม ควรเลี้ยงแมวให้ห่างจากบริเวณที่ เลี้ยงปศุสัตว์ไม่ควรให้แมวกินเนื้อดิบหรือเนื้อที่ปรุงไม่สุก
จะป้องกันตัวจากโรคท็อกโซพลาสโมซิสได้อย่างไร ?
สามารถลดความเสี่ยงของการติดเชื้อได้โดยการเตรียมอาหารอย่างถูกวิธีปรุงเนื้อให้สุก สุขอนามัยที่ดีเป็นสิ่งสำคัญ ควรล้างผลไม้และผักก่อนรับประทาน หลีกเลี่ยงการปนเปื้อนข้าม (cross contamination) ในครัว และล้างเครื่อง ครัวที่สัมผัสกับเนื้อดิบด้วยน้ำ และสบู่ สวมถุงมือขณะทำ สวนหรือทำ ความสะอาดกระบะถ่ายอุจจาระของแมวเพื่อ ป้องกันการสัมผัสอุจจาระแมว ล้างมือทุกครั้งหลังสัมผัสตัวสัตว์ หญิงมีครรภ์และผู้ที่มีภาวะทางภูมิคุ้มกันบกพร่อง ไม่ควรทำความสะอาดกระบะถ่ายอุจจาระของแมว
ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก http://www.eidas.vet.chula.ac.th/th/diseases/people/parasite/400